Uniek
Apart is een door mij veel gebruikt woord. Eigenlijk bezig ik deze term meestal om iets anders niet te hoeven zeggen. Ooit maakte een supervisor mij erop attent dat ik het woord ‘apart’ gebruik als een soort verzamelwoord. Ik noem iemand apart, als hij bijvoorbeeld vreemd is, of anders dan andere mensen, of vervelend, maar dat wil ik dan niet zeggen. Een gebeurtenis vind ik apart als hij anders is dan de meeste gebeurtenissen of als ik hem niet begrijp. Ik kan zo ongeveer alles wel apart vinden, iemands interieur, iemands uiterlijk, iemand stem, smaak, baan, noem maar op.
Tijdens de supervisie destijds werd geen genoegen genomen met het woord ‘apart’. Ik moest zeggen wat ik precies vond van de mens, de situatie, de omgeving, het uiterlijk, het gedrag en noem maar op. Dat vond ik best een klus, niet omdat ik het niet wist, maar omdat ik dan goed moest nadenken over mijn perceptie en het zo moest formuleren, dat het de lading dekte, dat ik niemand kwetste en dat het voor de ander duidelijk werd wat ik precies bedoelde.
Volgens ‘woorden.org’ zijn er twee belangrijke betekenissen voor het woord apart. Ten eerste ‘gescheiden van iets of iemand anders’. Zo kun je spreken van een aparte kinderafdeling in een winkel, een aparte beker voor de koffie voor opa en apart verder gaan na een echtscheiding.
‘Apart’ kan ook ‘bijzonder of speciaal’ betekenen. En dit kan zowel een positieve als een negatieve betekenis hebben. Als je een kledingstuk ‘apart’ vindt, kun je hem heel mooi vinden, maar niet veel voorkomend, of juist heel lelijk. In het laatste geval kies je misschien voor het woord ‘apart’ in plaats van ‘lelijk’ omdat je iemand niet voor het hoofd wilt stoten. Het kan ook zijn dat je geen morele mening hebt, en dan is apart wel een goede keuze.
Als synoniem voor ‘apart’ wordt ook wel het woord ‘uniek’ gebruikt. Uniek betekent eigenlijk ‘enige in zijn soort’ volgens ‘synoniemen.net’. Dus iets wat apart is kan uniek zijn, maar dat hoeft natuurlijk niet. Dus je hebt bijvoorbeeld aparte schoenen aan, maar die zijn niet uniek, want er zijn er meer van gemaakt en meer mensen dragen ze. Je kunt natuurlijk ook unieke schoenen hebben, dan zijn ze meestal handgemaakt, en bestaat er maar 1 paar van.
Maar van het woord ‘uniek’ wordt ook wel regelmatig gebruikt in de makelaardij. Dan wordt er een huis aangeboden op een unieke locatie. Dan denk ik ‘elke locatie is toch uniek’. Op de plek waar ons huis staat alleen ons huis, het huis van de buren staat ook op een unieke locatie maar niet op onze grond. Bovendien is ons huis uniek, er is nergens in Nederland exact zo’n huis als ons huis. Wij wonen niet in een VINEX-wijk, maar in een meer dan honderdjarig pand, waar ooit 2 huizen zijn samen gevoegd tot 1 huis. Het is apart door zijn vele deuren, gangetjes, kamertjes en verstopplekken en uniek.
En zo is het ook met elk mensen, in therapie wordt nogal eens gezegd ‘je bent uniek’ en daar moet je dan blij mee zijn. Het wordt gezegd als een compliment, ‘zoals jij is er maar 1’. Maar op de letter genomen is uniciteit niet vanzelfsprekend een kenmerk welke je gelukkig maakt. Sommige mensen zouden er al hun bezit voor over hebben om wat minder uniek te zijn en wat meer te lijken op de mensen om zich heen. Want je kunt ook aardig last hebben van de unieke combinatie van kenmerken waaruit jij bent opgebouwd. Daardoor kun je je apart voelen, dus niet een onderdeel van een groter geheel, maar het gevoel hebben er niet bij te horen.
Gelukkig is apart vaak ook lekker. Je hoeft niet aan alle verwachtingen te voldoen, niet met alle trends mee te lopen, je mag je eigen pad kiezen en uniek ben je toch wel, of je nu apart bent of eigenlijk een beetje gewoontjes.
