Hoe groot is die kans.
Ik las pas een artikel over iemand die euthanasie had gepleegd op zijn verjaardag en daarover zei: ‘Dat lijkt me handig, dan hoeven ze me maar 1 keer per jaar te herdenken’. Klinkt lekker praktisch maar ook een beetje verdrietig, waarom zou ze willen dat je maar 1 dag per jaar herdenkt wordt.
Het blijkt dat de kans dat je op je verjaardag overlijdt niet 1 op 365,25 is, maar de kans om dood te gaan op je verjaardag ligt bijna 14 procent hoger dan op een andere dag. Dit was de conclusie van wetenschappers van de universiteit in Zürich (nos.nl). Er zijn 2 verschillende oorzaken.
De eerste groep zijn de feestvierders. Een hartaanval, een beroerte of een ongeluk maakt vaak een einde aan de feestvreugde. De kans hierop is extra groot als de jarige te diep in zijn glaasje heeft gekeken. Vooral bij mannen is dit riskant, die verhogen de kans op een ongeluk met 29 procent.
De tweede groep zijn de bejaarden, die kunnen soms de stress van hun verjaardag slecht aan, waardoor ze komen te sterven. Wat er nu precies zo stressvol is aan het jarig zijn als oudere is niet onderzocht. Is het ’t regelen van de taartjes of is het ook de alcohol, bijvoorbeeld te veel advocaatjes met slagroom en dan uit je scootmobiel vallen. Het kan natuurlijk ook de gezondheid zijn die steeds meer achteruitgaat, waardoor mensen kunnen opzien tegen nog een nieuw levensjaar. Of is het gedoe met en van kinderen en kleinkinderen met elkaar of met opa en oma over de verdeling van de mantelzorg, over verlies van dierbaren, over geld, de erfenis of andere rudimentaire zaken.
Ook schijnt dat mensen hun verjaardag vaker gebruiken om een einde aan hun leven te maken dan andere dagen. Daar kan ik me wel iets bij voorstellen. In onze maatschappij is een verjaardagsfeestje een gelegenheid waarop men verwacht wordt mee te doen, ook als het leven voor jou helemaal geen feestje is. Je zal dan geen behoefte hebben je verjaardag voluit te vieren met jezelf en of met familie of goede vrienden, als je die al hebt. En heb je bovendien al jaren last van psychisch leiden, zonder uitzicht op herstel, dan is zo’n keuze op je verjaardag niet heel vreemd. Het verschil met euthanasie is dat je wel alleen dood gaat en niet in aanwezigheid van je geliefden, dus niet, zoals ik las over de demente vrouw van Ton van Nieuwpoort, die eerst nog even met haar gezin een verjaardagstaartje at voordat de arts en verpleegkundigen kwamen voor de ‘definitieve handelingen’.
Het kan natuurlijk ook gewoon toevallig zijn dat je op je verjaardag sterft en dat het niets te maken heeft met alcohol of verjaardag stress. Je moet ten slotte een keer doodgaan. Nu schijnt dat, in elk geval in Nederland er een piek is te zien in januari, misschien wel door de kou van de winter en de uitputting na de feestdagen in december. En dan een enorme dip op 29 februari en dat is ook weer logisch, want die vindt maar eens in de 4 jaar plaats.
Momento Mori, wat ‘gedenk te sterven’ betekent, herinnert ons eraan dat de dood onvermijdelijk is en dat we ons bewust moeten zin van de vergankelijkheid van ons leven (hier op aarde). En Horatius, die dit Latijnse spreekwoord bedacht zei erbij: ‘moge je wijs zijn’ en ‘dat je de dag leert dragen wat het ook maar mag zijn’. Als we dat zetten naast ‘pluk de dag’, hebben we ons leven toch wel aardig in het snotje.
