En hoeveel aanzien heeft jouw baan
Werken we voor geld of voor aanzien. Of voor zo veel mogelijk geld en zo hoog mogelijk aanzien. Ik denk dat allebei in zekere mate het geval kan zijn. Geld is nodig om in je levensonderhoud te kunnen voorzien, dus als je gezond genoeg bent, werk je meestal in een baan die bij je past. Misschien heb je voor je baan gestudeerd of ben je er gewoon in terecht gekomen of lukt het even niet om iets passends te vinden. Maar omdat werken zoveel tijd en inspanning kost is het prettig dat je er geld mee verdient, maar ook dat je er tevreden over bent of liever nog trots op bent.
Vanmorgen hoorde ik op de radio dat het beroep van leerkracht in het basisonderwijs de laatste jaren zeer is toegenomen in populariteit en dat de PABO’s veel nieuwe leerlingen aantrekken. Dit heeft te maken met de verhoging van het salaris, maar ook met de toename van de doorgroeimogelijkheden. Ook het imago van de leerkrachten in het (basis)onderwijs schijnt sterkt veranderd te zijn.
Ik was heel benieuwd naar de lijst die ‘manners.nl’ heeft gepubliceerd met 138 beroepen, gerangschikt van de meest naar meest gewaardeerde naar de minst gewaardeerde beroepen. Deze lijst is echter wel uit 2017, dus niet helemaal up-to-date.
Ik was vooral nieuwsgierig naar de nummer 1 en de nummer 138. Jammer genoeg verraste mij de banen niet die bovenaan en onderaan stonden. Op nummer 1 stond chirurg en op nummer 138 stond vuilnisophaler. Hoe voorspelbaar.
Toen maar even kijken hoe het staat met de positie van de leerkracht in het basisonderwijs. Deze staat op de 69e plaats en directeur van een basisschool staat op 32. Ik hoop en verwacht dat door de veranderingen in het basisonderwijs het beroep van leerkracht is gestegen op de lijst, als deze opnieuw zou worden gemaakt.
Er blijken eerder dergelijke onderzoeken te zijn gepubliceerd, de eerste in 1982. Als je beide lijsten met elkaar vergelijkt blijkt dat er weinig verschuivingen te zijn over de jaren wat betreft de meeste beroepen. Er zijn echter een paar uitzonderingen. Zo is het beroep van profvoetballer enorm gestegen op de waarderingslijst en die van pastoor sterk gedaald. Kun je dan zeggen dat topsport de plek van religie heeft ingenomen of is dat wat kort door de bocht?
Ik was ook benieuwd naar de plaats op de lijst van mijn eigen beroep. Ik heb eerst gezocht naar ‘psycholoog’, toen naar ‘orthopedagoog’ en daarna naar ‘seksuoloog’. Ze stonden er niet tussen, alleen het beroep van psychotherapeut staat op de 23e plaats, tussen de chemicus en de bioloog in, dus tussen andere beroepen waarvoor je een universitaire opleiding moet hebben gehad.
De hoogte van de genoten opleiding heeft dus wel degelijk invloed, hoe lager op de lijst van waardering, vaak hoe lager de opleiding.
Maar dit is echter niet altijd het geval. Zo schreef Michiel Hekkens, van ‘geld & carrière’ dat het CBS op zoek is naar interviewers, zonder speciale scholing, die langs de deuren gaan om het gedrag van ons volk in kaart te brengen. Je schijnt bruto tussen de 17 en de 20 euro per uur te verdienen. Vragen die ze aan de deur stellen zijn bijvoorbeeld: hoeveel tandenborstels zijn er in een gezin, hoeveel stopcontacten heeft u in huis en hoe vaak doet u een handwasje. Vragen die niet dagelijks bij me opkomen maar die me wel nieuwsgierig maken. En als iemand op een feestje vraagt wat je voor werk doet heb je in elk geval wel wat interessants te vertellen.
Ik ben gelijk benieuwd naar mijn eigen huis en huishouden. Ik ga vanavond direct de tandenborstels tellen. Ik vraag me wel af of ik de elektrische ook moet tellen en of de tandenborstel die nog ik de verpakking ligt ook mee geteld moet worden en de tandenborstels van dochters die met enige regelmaat bij ons logeren ook meegerekend moeten worden.
Het tellen van het aantal stopcontacten lijkt me een hele klus, wij wonen in een ruim huis en als iemand aan de deur zou komen met deze vraag zou ik of een gokje doen, dus gemiddeld hoeveel stopcontacten per kamer, gang, keuken en woonkamer. Als ik het precies wil weten zou ik de interviewer wegsturen met de vraag om op een later tijdstip nog eens langs te komen zodat ik hem of haar een klip en klaar antwoord kan geven.
Op de vraag ‘hoe vaak doet u een handwasje’ kan ik direct antwoorden. Nóóit! Op mijn wasmachine zit namelijk een knop die heet ‘handwas’ en die doet de klusjes die ik anders in de wasbak zou doen.
Met het laatste voorbeeld van de interviewer bij het CBS wil ik duidelijk maken dat werktevredenheid niet te maken heeft met de hoogte van je opleiding of het aanzien die het beroep dat je uitvoert maatschappelijke heeft. Als je zelf blij bent met en trots op wat je doet en het levert ook nog wat geld op, dan is dit voldoende. En in deze baan maak je veel stappen, ontmoet je veel mensen van velerlei pluimage en doe je ook nog iets nuttigs voor de maatschappij. En heb je niet de baan die je zou willen hebben dan kun je misschien tijdelijk een bijbaantje vinden of vrijwilligerswerk waaruit je wel voldoening haalt.
Lukt dat allemaal niet, of ben je werkeloos of arbeidsongeschikt, dan kun je je bezighouden met trots te zijn op het aantal stopcontacten in je huis of het aantal tandenborstels. Hierbij hoeft veel niet goed te zijn, maar misschien is het goede juist veel. En wat is dan het goede, maximaal 1 of 5 tandenborstels per gezinslid of 1 of 5 of 10 stopcontacten per kamer, of huishouden of persoon.
Je moet toch ergens je zelfwaardering vandaan halen en ergens fier op zijn, zoals de Belgen zeggen. Niet iedereen kan chirurg worden.
